Vintage συνθεσάιζερ στην μοντέρνα παραγωγή #3.Roland D-20

Εναλλακτικός τίτλος: 

Η φυσική ροπή προς την τεμπελιά κατεβάζει τις τιμές των καλών συνθεσάιζερ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

To Roland D-20 είναι ένα ψηφιακό συνθεσάιζερ που κυκλοφόρησε το 1988. Είναι το μικρότερο αδερφάκι του 
D-50 που έχει πια περάσει στην ιστορία ως κλασσικό. Το σύστημα σύνθεσης που υλοποιεί είναι το LA δηλ. Linear Arithmetic και είναι μια πρωτότυπη πατέντα της Roland. Το σκεπτικό του συστήματος είναι πολύ καλό και οφείλεται στην έλειψη μεγάλης μνήμης εκείνη την εποχή. Δηλαδή υπάρχουν δείγματα PCM που συνδιάζονται με κυματομορφές. Άρα το δύσκολο κομμάτι ενός ήχου που είναι η αρχική ατάκα το αναλαμβάνει ένα μικρό ηχογραφημένο δείγμα και στην συνέχεια αναλαμβάνει το "αφαιρετικό" τμήμα για να αποδώσει το κράτημα του ήχου. 
Έτσι για ένα κλαρινέτο στην αρχή ακούμε τον ήχο των χειλιών, το φύσημα και μετά μια τετράγωνη κυματομορφή με τα ανάλογα φίλτρα, αναλαμβάνει να μας πείσει πως αυτό είναι ένα πραγματικό κλαρινέτο. Ακούγεται περίπλοκο; Είναι!

ΑΓΟΡΑ

Το δικό μου το αγόρασα από το Vibrato στα Εξάρχεια το 2005. Το κίνητρο μου ήταν καθαρά ερευνητικό. Ήθελα να δω πως δουλεύει αυτό το σύστημα που ήδη ήταν αρχαίο και ξεπερασμένο. Η τιμή του ήταν καλή και το μηχάνημα μόλις είχε βγει από service. Ο προηγούμενος ιδιοκτήτης πρέπει να το χρησιμοποιούσε σε νυχτερινά κέντρα και live. Είχε αρκετά καψίματα από τσιγάρο στα πλήκτρα και κάποια ανεξήγητη κολώδη ουσία από κάτω. Διέθετε και ήχους που γράφανε "Ι-Α84 karras" ή "Ι-Β32 Pix Lax" 

HXOΣ-ΧΡΗΣΗ

Ο ήχος του σε παραπέμπει σε άπειρα κομμάτια 80s και 90s αλλά στο πιο αδύναμο. Όντας πιο φτηνό, ήταν το D-50 του φτωχού. Δεν έχει την δύναμη του D-50 αλλά σήμερα αυτό ελάχιστη σημασία έχει. Τα δείγματα του είναι χαμηλής ανάλυσης κάτι που τα κάνει εξαιρετικά πρωτότυπα και χαρακτηριστικά! Οι αναλογικού τύπου κυματομορφές του είναι τυπικά ψηφιακές και εντελώς διαφορετικές από αυτό που περιμένει να ακούσει ο χρήστης αναλογικών synth. Επίσης έχει κάποια δείγματα-loops που ανήκουν στην σφαίρα του παράλογου (με την καλή έννοια) και είναι από μόνα τους μικρά μουσικά θέματα. 
Ο προγραμματισμός του είναι πόνος. Αν πρώτα δεν κατανοήσεις πλήρως την αρχιτεκτονική του, την ορολογία του, την λογική του δεν μπορείς να βγάλεις κανένα αποτέλεσμα. Το  D-20 απαιτεί από τον χρήστη χρόνο, γνώση, υπομονή και φαντασία. Κάτι που στον μαγικό κόσμο των υπολογιστών και των εκατομυρίων preset φαντάζει παρανοϊκό και άσκοπο. Μάλιστα κάποιες φορές είναι τόσο δύσκολο που απλά τα παρατάς.

Σκονάκι για τον προγραμματισμό τυπωμένο πάνω στο όργανο

Αν όμως δείξεις το ανάλογο σθένος και συμβιβαστείς με το ζορικό user interface τα πράγματα καλυτερεύουν. 
Πρώτα απ' όλα δεν έχει κανένα νόημα να προσπαθήσεις να μιμηθείς φυσικά όργανα με αυτό το 2017. Επίσης είναι άσκοπο να προσπαθήσεις να προγραμματίσεις αναλογικού τύπου ήχους. Πρέπει να σκεφτείς διαφορετικά. Το μηχάνημα έχει δική του λογική, δικό του ήχο. Αν το καταλάβεις αυτό ανάβει το φωτάκι! Πρέπει να ανατρέψεις την λογική σου αλλά και των σχεδιαστών του που για άλλο λόγο έδωσαν τόσες δυνατότητες στο LA..
Ας εξηγήσουμε λίγο πως λειτουργεί. 
Έχεις στην διάθεση σου 13 structures, δηλαδή 13 τρόπους να μιξάρεις τα δείγματα (P) ή τις κυματομορφές (S),  Μπορείς να συνδιάσεις 2 structures, άρα να χρησιμοποιήσεις 4 συνολικά ήχους, που ονομάζονται partials. Καθένας από αυτούς έχει το δικό του envelope για το pitch/filter/amplitude (στα PCM δεν δουλεύει το TVF/φίλτρο) με διαφορετική ρύθμιση το καθένα ως προς το velocity, δικό του LFO, δικό του κούρδισμα και διάφορες άλλες παραμέτρους. Η πολυφωνιά του είναι 32. Κάθε partial μετράει για μία φωνή, άρα σε έναν ήχο με 4 partial πχ έχεις πολυφωνία 8. 

Τα 13 structures του D-20

ΓΕΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ-ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Το D-20 ήταν σχέση μίσους και πάθους. Για πολύ καιρό το είχα σε αχρησία. Μάλιστα κάποιο διάστημα το είχα δανείσει σε κάποιον να το χρησιμοποιεί ως control keyboard. Είχα σκεφτεί και να το πουλήσω αλλά δεν έπιανε και πολλά. Γιατί; Γιατί ήμουν τεμπέλης! Γιατί βαριόμουνα να ασχοληθώ. Γιατί ήταν δύσκολο. Αν διαβάσετε γνώμες στα διάφορα forum οι περισσότεροι δεν λένε και τα καλύτερα. Και άλλοι τεμπέληδες!
Κάποια στιγμή όμως πριν αποφασίσω να το δώσω/χαρίσω/πουλήσω είπα να του δώσω μια τελευταία ευκαιρία.
Ευτυχώς! Βρήκε την θέση του στην καρδιά μου και στο studio. Ξαναδιάβασα το manual, ασχολήθηκα πολλές ώρες και τελικά τα βρήκαμε!
Τι μπορεί λοιπόν να κάνει; Κοφτερούς, lofi ήχους. Pad με πολύ μεγάλη ανάπτυξη και μεταβάσεις. Περίεργες, παράλογες λούπες. Ψεύτικα-cheesy φυσικά όργανα. Synth fx με φηφιακή βρωμιά.
Σε έναν κόσμο ταχύτητας και έτοιμου φαγητού σου προκαλεί το μυαλό, την υπομονή και σου λέει να ψάξεις βαθύτερα. Σε προκαλεί να καταλάβεις πραγματικά πως φτιάχνεται ένας ήχος. Στο τέλος της ημέρας έχεις ένα τεράστιο κέρδος ως προγραμματιστης ήχων που λέγεται γνώση και κατανόηση. Και βέβαια έχεις στο οπλοστάσιο σου ένα εντελώς πρωτότυπο και μοναδικό μηχάνημα παραγωγής ήχων!
Το οποίο λόγω ακριβώς της τεμπελιάς των χρηστών μπορείς να βρεθεί πολύ φτηνά! Εγώ πάντως δεν το πουλάω...

Αν θέλετε να ακούσετε κάποια κομμάτια στα οποία το χρησιμοποιώ παρακολουθήστε τα παρακάτω video από το κανάλι μου :)